Qidalanma

Sağlam həyat tərzi dedikdə səmərəli qidalanma nəzərdə tutulur. Qida rasionunda insanın 5 əsas tərkib hissəsinə ehtiyacı var: zülallar, karbohidratlar, yağlar, vitaminlər mineral duzlar (su nəzərə alınmır). Müxtəlif yaş dövrlərində heyvan və bitki məhsulları arasındakı nisbət dəyişə bilər. Bütün yaşlarda, xüsusən yeniyetmənin qida rasionunu maksimum meyvə və tərəvəz təşkil etməlidir. Bunlar yeməyi mineral maddələr və vitaminlərlə zəngin etməklə bərabər, asan həzmə də kömək edirlər.

Qidalanma mütəmadi olmalıdır. Yaxşı olar ki, gün ərzində 3 dəfədən az olmasın. Yemək vaxtı belə bölünür: səhər yeməyi — gündəlik normanın 30%-ni, nahar — 50%-ni, şam yeməyi — 20%-ni (xalq arasında deyilir: səhər yəməyini özün ye, naharı dostunla bölüşdür, şamı düşmənə ver). İkinci səhər yeməyi də xeyirlidir. Сох yemək piyləndirir.  Bir çox qızlar davranış stereotipi və gözəllik etalonu artdıqca «90-60-90» göstəricisindən kənara çıxmamaq üçün pəhriz saxlayır və aclıq edirlər (oğlanlar əzələlərin inkişafı üçün çoxlu yumurta — zülal yeyirlər). Orqanizmə ən çox ziyan verən, xüsusən təşəkkül dövründə, tərkibində çoxlu kimyəvi
Ardı →

Banan insult riskini azaldır

Alimlər təcrübə nəticəsində belə qənaətə gəliblər.
Gündə 3 ədəd banan yemək insult riskini azaldır. «Daily Mail» qəzetinin verdiyi məlumata görə, bu qənaətə ingilis və italiyalı alimlər gəliblər. Alimlər bananın tərkibində olan kaliumun insan orqanizmində qan təzyiqinin artmasına mane olduğunu müəyyənləşdiriblər.

Jurnal həmçinin Amerika Kardioloqları Kollecinin 200 mindən çox insanın üzərində apardığı 11 beynəlxalq təcrübənin nəticəsini hesabatında dərc edib. Hesabatda alimlər insult riskini 21 faiz azaltmaq üçün insan orqanizminə gün ərzində 1600 milli qram kaliumun daxil olmasının vacibliyini vurğulayıblar. Bir bananda isə 500 milli qram kalium mövcuddur ki, bu da orqanizmdə su balansını qoruyaraq ürək ritmini normallaşdırmağa kömək edir. İnsan orqanizmində kalium metalının çatışmaması isə sonda əzələ-sinir və ürək-damar sisteminin sıradan çıxmasına gətirib çıxarır.

Xatırladaq ki, kalium metalı sitrus meyvələri, yaşıl tərəvəzlərin, bananın, yerkökünün, sarımsağın, qara quşüzümünün, pomidorun, balığın və süd məhsulların tərkibində mövcuddur.

Davamı →

Qidalanma haqqında qeydlər

Mətbuatda tez-tez müxtəlif ixtisas sahiblərinin necə və nə ilə qidalanmaq barədə verdikləri məsləhətlər dərc olunur. Sadəlövh adamlar, bunlara inanır, tətbiq etməyə başlayırlar, bəzən isə bu sadəlövhlüyün nəticəsi pozulmuş səhhət olur. Belə məqalələri həkimlər də yazırlar, amma onlar da adətən, qidalanma sahəsində mütəxəssis olmurlar. Belə əsassız məsləhətlərə dair izahat verməyi zəruri hesab edirik:
Stress və qidalanma. 1936-cı ildə Selye tərəfindən irəli sürülmüş «Stress» termini elmi cəmiyyət tərəfindən tamamilə və bir səslə ifşa olunmuşdu. Eləcə də bu termin gülüş hədəfinə çevrilmişdi. Selyeni bu mənasız və fırıldaq ideyadan əl çəkməyi dəfələrlə dilə tutmuşdular. İndi isə bu XX əsrin ən gözəl kəşflərindən biri hesab olunur.


Ardı →

Zehni fəaliyyəti gücləndirən qida məhsulları

Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının Qidalanma institutunun alimləri müxtəlif qidaların beyin fəaliyyətinə təsirini öyrənərək maraqlı nəticəyə gəlmişlər. Məlum olmuşdur ki, beyin hüceyrələrinin fəaliyyətini ən adi qida məhsullarının köməyi ilə stimulə etmək olar. Əsas məsələ hansı məhsulun tərkibində nədən nə qədər olduğunu bilməkdir.
İnsan beyni mürəkkəb mexanizmdir və onun normal fəaliyyəti üçün sinir hüceyrələri (100 milyarddan artıqdır) çoxlu miqdarda enerji almalıdır.


Ardı →

Faydalı ərzaqlar

Yumurta güc, enerji və protein mənbəyidir
Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, yumurta proteinlə ən zəngin olan qida məhsuludur. Yumurta insan vücudundakı əzələləri möhkəmlədir və enerji ilə təmin edir.


Qurudulmuş meyvə vitamin mənbəyidir
Əncir, qaysı, tut və üzüm kimi qurudulmuş meyvələrdə A vitamini daha çox olur. İnkişaf etməkdə olan uşaq və yeniyetmələrin qurudulmuş meyvələrdən istifadə etmələri məsləhətdir. Bu meyvələr sinir sistemini gücləndirir, zehni inkişafa müsbət təsir göstərir, dəmirlə zəngin olduğu üçün orqanizmin müqavimətini artırır. Meyvələri təmiz və quru şəraitdə qurutduqda tərkibindəki su 80-90 faizdən 10 faizə düşür. Bu sırada vitamin və minerallar çoxalır.


Ardı →

Dişlərinizin düşməni 4 qida

Bəzi qidaları qəbul edərkən diqqət edin!
Ağız boşluğumuzda təxminən 700 fərqli tipdə bakteriyalar mövcuddur. Bu bakteriyalar bəzi qidalarla birləşdikdə dişlərimizə zərər verməyə başlayırlar. Dişlərinizin sağlamlığına fikir verirsinizsə,bəzi qidaları qəbul edərkən iki dəfə düşünməkdə yarar var.

Cips və partladılmış qarğıdalı
Cips və partladılmış qarğıdalıda yüksək miqdarda karbohidrat və şəkər vardır. Bunlar da öz növbəsində ağız boşluğunda bakteriyalarla birləşdikdə dişlərimizə zərər verməyə başlayırlar. Bu tip qidaları qəbul etdikdən sonra yeddi dəqiqə ərzində dişlərinizi fırçalamalısınız.

Qəhvə
Bəzi qəhvə növlərinin tərkibində qaz olduğundan, onlar da dişlərimizə zərər yetirə bilir. Qəhvənin dişimizə təsirini azaltmaq üçün şəkərsiz saqqız çeynəyə bilərik.

Spirtli içki
Daima spirtli içki qəbul etmək sadəcə qaraciyərimiz üçün deyil, ağız boşluğumuz üçün də təhlükə yaradır. Yüksək dozada spirtli içki qəbulu ağzımıza ciddi zərər verə, hətta ağız xərçənginə səbəb ola bilər.

Salat sousları
Bir çox salat sousları sirkəli və şəkərli olur. Sirkə orqanizmimiz üçün yararlı olsa da, dişlərimizi zəiflədir. Salatımıza bu cür sousları az miqdarda əlavə edərək istifadə edə bilərik. Souslu salatları yedikdən sonra yenə də ağzımızı yaxalamaqda və ya dişlərimizi fırçalamaqda yarar vardır.

Davamı →

Uşaq üçün təhlükəli qidalar

Amerikanın Pediatriya Akademiyası uşaqlar üçün təhlükəli olan qidaların siyahısını açıqlayıb. Akademiya aşağıdakı qidalarla bağlı valideynlərə xəbərdarlıq edib. Beləliklə, uşaqlar üçün təhlükəli olan qida maddələri aşağıdakılardır:
1-HAMBURGER: Hazırlanmasında ən zərərli yağ növü olan doymamış yağlardan istifadə edildiyi üçün hamburger uşaqlarda artıq çəkiyə zəmin yaradır və ürək-damar xəstəlikləri də başda olmaqla bir çox xəstəliyin riskini ciddi şəkildə artırır.
2. KARTOF QIZARTMASI: İçərisində yüksək miqdarda akrilamid maddəsi olduğuna görə tez-tez istifadə olunduqda damar sərtləşməsi, köklük və xərçəngə səbəb olur.
3. RƏNGLİ QƏND: İçində boyaq əmələ gətirən kimyəvi maddələri toplayan qəndlər diş çürüməsi başda olmaqla, köklük, şəkər, ürək-damar xəstəlikləri, xərçəng, yüksək təzyiq, iflic, asma, revmatizm, xroniki yorğunluq sindromu və sümük əriməsinə səbəb olur.
Ardı →

Beyni işlədən qidalar


Bir imtahana girməmişdən əvvəl, ya da düşünmək istədiyiniz vaxtlarda şəkərli qidalar yeyirsinizmi?  Gecələr istədiyiniz zaman fikrini toplamaq üçün qəhvə içirsinizmi? Bəzimiz bu cür tədbirlərin psixoloji olduğunu düşünsək də aparılan təhqiqatlar bir çox qidanın beynin beynin işləməsinə birbaşa təsir etdiyi göstərməkdədir.
Beyin mükəmməl bir idarəçidir. Sanki bir dirijor kimi bədənimizdəki sinir məlumatlarınım bir hüceyrədən digərinə daşınmasını idarə edir. Bunu yerinə yetirərkən sinir məlumatçısı adlanan kimyəvi maddələr ifraz edir. Vücudumuzda milyardlarla sinir hüceyrəsi var. Beynimiz bədəni duyğu və davranış mövzularında bütün məlumatları bu kimyəvi maddələr vasitəsiylə əlaqədar hüceyrələrə göndərir. Ancaq bu vəzifəni yerinə yetirmək üçün beynin qidaya ehtiyyacı var.
Yediyimiz hər şeyin qida dəyəri qan yolu ilə bütün vücuda yayılmadan əvvəl birinci beyinə gedir. Beyin hansı qidanın nə qədər faydalı olacağını bildiyi üçün seçici kimi hərəkət edir.

Davamı →

Sağlam qida

Mətbəxdə daha az yağ işlətmək üçün aşağıdakı qaydalara riayət etmək məsləhətdir.
1.Tərəvəzlərdən yemək hazırlayarkən bir kilo tərəvəzə iki xorək qaşığı duruyağ əlavə edin.Ətlə hazırlanmış tərəvəzli yeməklərdə isə yağ qatmamınız məsləhət görülür.
2.Qızardılmış yeməklər,qovurma əvəzinə sobada və ya suda pişmiş yeməklərdən istifadə edə bilərsiniz.
3.Yeməklərə ləzzət vermək üçün yalnız qızartmaqla kifayətlənməyin.Tərəvəz və ədavalarla müxtəlif dadlar əlavə edin.
Ardı →

İnsan ömrünü uzadan 7 qida

1.Badam
Badam, pis xolestrolu qovur.Hər gün 30 qr badam yeməyi unutmayın.
Omega3 asitli yağları olan badam qandakı pis xolestrol olan(LDL)-i 4,4 dəfə azaldır.


2.Qəhvə

Gündə 2 fincan qəhvə,əsasən də orta yaşlardan sonra Parkinson və Tip-2 Diabetə qarşı bədəni qoruyurmuş.
Qəhvədə olan kafein maddəsi diabetə tutulma riskini 35% azaldır.
Ancaq qəhvəni mütləq kalsiyum deposu olan südlə için ki,kafein sümüklərinizi zəiflətməsin.


Ardı →